De onvoltooide tulp (IFFR 1980)

Opnieuw heeft Frans van de Staak praktisch geheel uit eigen middelen een film gerealiseerd: De onvoltooide tulp. Met een lengte van 77 minuten is het zijn eerste lange film. Uitganspunt van de film waren 28 korte, door Frans van de Staak geschreven scènes, waarin telkens een man en een vrouw voorkomen. Voor de opnamen koos hij 28 paren, die hij twee scènes twee maal liet spelen. In plaats van iedere afzonderlijke scène met één stel drie of vier keer op te nemen, wat gebruikelijk is en waarbij dan in de montage de beste gekozen wordt, kwam het hem na eerdere ervaringen net zo logisch voor om een scène door verschillende acteurs te laten spelen. In de montagefase bleek de oorspronkelijke opzet van de film -per stel één scène en per scène één stel- te beperkt te zijn, omdat het opgenomen materiaal veel meer mogelijkheden in zich bood. Het bleek bijvoorbeeld dat een scène door twee koppels goed in beeld was gebracht of dat een stel in beide scènes goed overkwam. Zo kon het gebeuren dat in de eindversie van De onvoltooide tulp in bepaalde scènes door twee koppels wordt geacteerd, dat scènes met andere acteurs herhaald worden en dat één stel in twee scènes optreedt. Dit heeft ook tot gevolg dat de kijker de acteur minder gaat identificeren met de door hem uitgesproken tekst. De waarneming van de regisseur aan de montagetafel domineert hier de oorspronkelijke opzet van de film; waarneming is in meerdere opzichten een bindend element, wat in de film zelf nog eens onderstreept wordt door de zin "Het kijken verveelt ons niet", die iemand uitspreekt.